Seminarium Machiny Myśli: Myśl nomadyczna. Wprowadzenie do filozofii Deleuze’a (i Guattariego)
Z przyjemnością informujemy, że Machina Myśli rusza w tym roku akademickim z nowym seminarium. Naszym głównym celem jest zmierzenie się ze słynnym Mille plateaux Deleuze’a i Guattariego, którego polskie tłumaczenie powinno ukazać się jeszcze w tym roku.
Mimo swej popularności, licznych opracowań i komentarzy, dzieło francuskich filozofów wciąż zawiera wiele białych plam. O tyle jego lektura pozwala polskiemu czytelnikowi włączyć się w prowadzone aktualnie na świecie dyskusje. Wielowątkowość Mille plateaux sprawia, że będziemy mogli wybrać z niego zagadnienia, które będą szczególnie interesowały uczestników naszego seminarium. Ze swojej strony pragniemy zaproponować rozważenie takich konceptów jak: samoorganizacja materii, stawanie się, kłącze oraz maszyna wojenna.
Zmierzenie się z tym dziełem wymaga jednak odpowiedniego przygotowania. Nietrudno odnieść wrażenie, że odwołania do myśli Deleuze’a i Guattariego – choć coraz liczniejsze – są często zbyt płytkie, bazujące na jedynie ogólnikowym rozeznaniu, redukujące oryginalne koncepty do gazetowych haseł. Jedną z przyczyn jest z pewnością złożoność i nowatorstwo języka, jakim posługiwali się w swych książkach ci dwaj myśliciele.
Właśnie dlatego celem pierwszego bloku naszych spotkań będzie oswojenie się z językiem tej myśli, jej strukturą oraz najważniejszymi pojęciami. Sięgniemy do „wczesnych”, pisanych samodzielnie tekstów Deleuze’a. Interesować nas będą przede wszystkim dwie kwestie. Po pierwsze, krytyka dogmatycznego obrazu myśli i próba stworzenia tzw. „myśli bez obrazu”. Po drugie, zrozumienie na czym polega innowacyjność (post)strukturalizmu w stosunku do dotychczasowych nurtów filozoficznych. Wyjaśnimy czym jest strukturalistyczne „to, co trzecie”, czyli „płaszczyzna”. Na tym etapie zostaną również omówione najważniejsze koncepty Deleuze’a (takie jak osobliwości, serie, czy różne rodzaje syntez).
W bloku drugim przyjrzymy się „maszynowemu zwrotowi” jakiego dokonują Deleuze i Guattari w dwutomowym Capitalisme et Schizophrénie (Kapitalizm i schizofrenia), a następnie przejdziemy do rozważania szczegółowych, wybranych wspólnie z seminarzystami, zagadnień.
-CZAS I MIEJSCE-
Seminarium będzie odbywać się w cyklu dwutygodniowym, w czwartki w godzinach wieczornych. Wszystkie spotkania odbędą się w Warszawie. Pierwsze, organizacyjno-wprowadzające odbędzie się już 8 października 2015 roku.
-UCZESTNICTWO-
Do udziału w naszym seminarium zapraszamy wszystkich zainteresowanych: zarówno studentów filozofii różnych lat, studentów innych kierunków jak i nie-studentów. Ponieważ pragniemy stworzyć przestrzeń dla nieskrępowanej wymiany myśli oraz aktywnej i zaangażowanej pracy intelektualnej, informujemy, że liczba miejsc jest ograniczona. W związku z tym wszystkich zainteresowanych udziałem prosimy o kontakt na adres: machinamysli@gmail.com – tam udzielimy wszelkich szczegółowych informacji.
-SYLABUS DO BLOKU I-
1. OD DOGMATYCZNEGO OBRAZU MYŚLI DO MYŚLI BEZ OBRAZU
Lektura obowiązkowa:
– G. Deleuze, Różnica i powtórzenie, rozdz. „Obraz myśli”
2. STRUKTURA ALBO „TO, CO TRZECIE”
Lektury obowiązkowe:
– G. Deleuze, Po czym rozpoznać strukturalizm?
– G. Deleuze, Spinoza. Filozofia praktyczna, s. 206-208
3. SERIE I ICH „KOMUNIKACJA”
Lektury obowiązkowe:
– G. Deleuze, Logika sensu, serie 6, 8 i 9
– M. Foucault, Nadzorować i karać, rozdz. „Sposoby dobrego tresowania”
4. STRUKTURA SZTUKI, STRUKTURA LITERATURY
Lektura obowiązkowa:
– G. Deleuze, F. Guattari, Co to jest filozofia?, rozdz. „Percept, afekt i pojęcie”
5. CO TO JEST FILOZOFIA
Lektura obowiązkowa:
– G. Deleuze, F. Guattari, Co to jest filozofia?, rozdz. „Co to jest pojęcie?” (fragmenty), rozdz. „Płaszczyzna immanencji” (fragmenty), rozdz. „Postaci pojęciowe” (fragmenty), Zakończenie (fragment)
6.TRZY SYNTEZY
Lektura obowiązkowa:
– G. Deleuze, F. Guattari, Anty-Edyp, rozdz. 1, paragrafy 1, 2, 3 i 5
-NAGRANIA Z SEMINARIUM-
Uprzejmie informujemy, że istnieje możliwość odsłuchania nagrań z naszych spotkań. Regularnie zamieszczamy je na naszym profilu na SoundCloudzie. (Zapisów audio dokonujemy dzięki uprzejmości jednego z uczestników, który udostępnił nam profesjonalny dyktafon – pragniemy mu z tego miejsca gorąco podziękować!)
Warto zaznaczyć, że nasze drugie spotkanie rozpoczęliśmy od próby zastosowania krytyki dogmatycznego obrazu myśli (co było tematem spotkania pierwszego) do dwóch pól problemowych – etyki oraz nauk ścisłych. W związku z tą drugą kwestią uczestnicy seminarium zostali poproszeni o wcześniejsze zapoznanie się z dodatkowymi materiałami, które polecamy i Waszej uwadze:
- https://www.youtube.com/watch?v=WaEwbG1R9Pk – tzw. „ciecz nie-newtonowska”;
- https://www.youtube.com/watch?v=2Z6UJbwxBZI – hel w fazie nadciekłej (przykład kondensat Bosego-Einsteina) [niestety znaleźliśmy tylko anglojęzyczny materiał na ten temat];
- http://www.fiztaszki.pl/node/69 – pak.
Pod koniec spotkania pojawiły się ponadto dwa, proste schematy, które odtwarzamy poniżej.
seria polityki, faktów, życia
———————————————————–
stan wyjątkowy jako element paradoksalny
———————————————————–
seria prawa, norm, zasad, reguł
Szkic 1. Przykład agambenowski
***
elementy fragmentaryczne –> spatium (serie) –> nomadyczny podmiot
Szkic 2. Fundamentalny dla Deleuziańskiego myślenia układ konceptów
Natomiast na piątym spotkaniu pojawiły się trzy schematy podsumowujące przedstawioną w Co to jest filozofia? koncepcję filozofii, nauki i sztuki (każdy z nich stanowi swoiste „wypełnienie” schematu zaprezentowanego powyżej, w Szkicu 2.).
pojęcia (składniki pojęciowe) –> płaszczyzna immanencji –> postaci pojęciowe
Szkic 3. „Struktura” filozofii
***
funkcje (funktywy) –> płaszczyzna odniesienia –> obserwatorzy cząstkowi
Szkic 4. „Struktura” nauki
***
bloki wrażeń (percepty i afekty) –> płaszczyzna kompozycji –> figury estetyczne
Szkic 5. „Struktura” sztuki