W stronę ekonomii politycznej urządzeń, czyli jak działają urządzenia (fragment)

Jak działają maszyny? Jakiego rodzaju pracę wykonują? Jaką rolę odgrywa człowiek w obsłudze i wytwarzaniu maszyn? Jaką rolę odgrywają maszyny w produkowaniu innych maszyn i ludzi oraz w rekonfigurowaniu granic i stosunków między człowiekiem a maszyną? Co się dzieje, gdy praca maszyn ustaje? Czy takie przerwanie pracy można uznać za postać maszynowej sprawczości?

Denaturalizacja nowoczesnego świata

David Graeber i David Wengrow kończą opisywanie zróżnicowanych, nie-państwowych systemów politycznych o rozmaitych stabilnościach następującym pytaniem: „jak to się stało, że utknęliśmy, przeżywszy tak dużą część naszej historii, poruszając się w tę i z powrotem między różnymi systemami politycznymi?”. Pisząc o polityce, autorzy „Narodzin wszystkiego” mają na uwadze zarówno podziały społeczne jak i organizację gospodarczą, jednak kwestie te bezpośrednio wiążą się również ze strukturami danego świata – jego czasowością, kosmologią i cyklami re/produkcji. Zachowując wierność ich pytaniu o utknięcie, skupiam się w tym eseju na kwestii świata w perspektywie dekolonizacyjnej. Nowoczesny świat – jak wykazuję poniżej – nie tylko ustanawia owo utknięcie, ale także ukrywa wielość istniejących i możliwych sposobów życia. Zmapowanie konstytuujących go zależności ma pozwolić na dostrzeżenie specyfiki nowoczesnego utknięcia, jak i struktur władzy nastawionych na jego utrzymanie. Celem jest bowiem wypracowanie dekolonialnej perspektywy, która pozwoli zarówno z szacunkiem uznawać istnienie innych światów teraz oraz w przeszłości – nie tylko poza Europą – jak i projektować działania rozszczelniające nowoczesny świat.

Humanistyka planetarna / między dekolonialnością i postkolonialnością

Bez względu na to, jak postrzega się trudności stojące przed polityką zmian klimatycznych, ich podstawowym źródłem zdaje się kwestia „różnicy antropologicznej”. Zarówno problem „sprawiedliwości klimatycznej”, jak i historycznej odpowiedzialności za emisję gazów cieplarnianych świadczą przecież w ostatecznym rozrachunku o nierównościach i relacjach władzy nie tylko między zasobnymi i ubogimi narodami, lecz także między bogatymi i biednymi w obrębie każdego z nich. Do „przesilenia klimatycznego” przyczynia się między innymi to, że ludzkość, która nie jest jednością, nie potrafi też jako jedność reagować  na planowane budżety węglowe i skoordynowane działania  Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu (IPCC), traktującego planetę jako jedność. Co zatem myśleć o różnicach między ludźmi, kiedy planeta, którą klimatolodzy postrzegają jako „jedność”, stała się „jednością i wielością” w ramach polityki klimatycznej?

Rekursywność i przygodność. Wprowadzenie: psychodeliczne stawanie się (fragment)

Przedstawiamy fragment rozdziału „Wprowadzenie: psychodeliczne stawanie się” z książki „Rekursywność i przygodność” autorstwa Yuka Huia w tłumaczeniu Joanny Bednarek i pod redakcją Jędrzeja Malińskiego i Michała Krzykawskiego, wydanej nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Śląskiego. Dziękujemy wydawnictwu i redaktorom za możliwość publikacji fragmentu. Zapraszamy do lektury i zachęcamy do zakupu pozycji bezpośrednio ze strony wydawnictwa.

Postludzkie, arcyludzkie. Ku nowej ontologii procesualnej

Przedstawiamy tłumaczenie artykułu „Posthuman, All Too Human. Towards a New Process Ontology” autorstwa Rosi Braidotti. Tekst pierwotnie ukazał się w czasopiśmie „Theory, Culture & Society” 2006, t. 23(7–8): 197–208. (http://tcs.sagepub.com/content/23/7-8/197.full.pdf+html, dostęp: 2 listopada 2018), wydawanym przez SAGE (London–Thousand Oaks–New Delhi). Dziękujemy autorce za zgodę na tłumaczenie i publikację. Tłumaczenie zostało przygotowane w ramach realizowanego przez […]

Posthumanistyczna podmiotowość relacyjna i polityka afirmatywna

Przedstawiamy tłumaczenie artykułu „Posthuman Relational Subjectivity and the Politics of Affirmation” autorstwa Rosi Braidotti. Tekst pierwotnie ukazał się w zbiorze Relational Architectural Ecologies: Architecture, Nature and Subjectivity pod redakcją Peg Rawes, wydanym przez Routledge (London–New York 2013, s. 21–39). Serdecznie dziękujemy autorce i wydawnictwu za zgody na tłumaczenie. Tłumaczenie zostało przygotowane w ramach realizowanego przez […]

Polityka życia jako bios–zoe

Przedstawiamy tłumaczenie artykułu „The Politics of Life as Bios/Zoe” autorstwa Rosi Braidotti. Tekst pierwotnie ukazał się w zbiorze Bits of Life: Feminism at the Intersections of Media, Bioscience, and Technology pod redakcją Anneke M. Smelik i Niny Lykke, wydanym przez University of Washington Press (Seattle 2008, s. 179–196). Reprinted with permission of the University of […]